شباهت اساطیر گنوستیک ها و مانویان با مرصادالعباد نجم الدین رازی

Authors

سیامک نادری

دانش جوی کارشناسی ارشد ادبیات فارسی دانش گاه آزاد اسلامی ـ واحد فسا، ایران.

abstract

مرصادالعباد اثری عرفانی است که از امهات آثار منثور زبان فارسی بشمار می رود و نظایر آن در میان کتب صوفیانه انگشت شمار است. به اعتراف خود نویسنده، او هنگام تحریر اول و دوم این اثر سی سال آوارگی در محیط آسیای صغیر و مصر و روم را پشت سر گذارده که این محیط به زعم تاریخ نگاران و پژوهش گران مولد و پای گاه اندیشه ها و اساطیر مانویان و گنوستیک ها بوده که با توجه به آن چه در مرصادالعباد می بینیم، دور از ذهن نمی نماید که نجم الدین رازی در این محیط با اساطیر ایشان آشنا گردیده باشد؛ چنان که خود بطور دایم در مرصادالعباد به آشنایی با تفکرات ایشان و فرقه های زیر مجموعه ایشان از جمله اسماعیلیه، اباحیه، ملاحده و تناسخیه اشاره می کند. برطبق همین امر، این مقاله در صدد برآمده که شباهت برخی چهارچوب های داستانی مرصادالعباد را با اساطیر مانویان و گنوستیک ها نشان دهد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

شباهت اساطیر گنوستیک‌ها و مانویان با مرصادالعباد نجم‌الدین رازی

مرصادالعباد اثری عرفانی است که از امهات آثار منثور زبان فارسی بشمار می‌رود و نظایر آن در میان کتب صوفیانه انگشت‌شمار است. به اعتراف خود نویسنده، او هنگام تحریر اول و دوم این اثر سی سال آوارگی در محیط آسیای صغیر و مصر و روم را پشت سر گذارده که این محیط به زعم تاریخ‌نگاران و پژوهش‌گران مولد و پای‌گاه اندیشه‌ها و اساطیر مانویان و گنوستیک‌ها بوده که با توجه به آن‌چه در مرصادالعباد می‌بینیم، دور از ...

full text

نقش تمثیل در تبیین نظریات عرفانی نجم الدین رازی در مرصادالعباد

عرفا، برای تبیین مواجید عرفانی خود واثبات آن‌ها از تمثیل استفاده می‌کنند. در این تحقیق پس از بررسی ویژگی‌های تمثیل وچگونگی کاربرد آن درتفهیم مطالب، مخصوصاً مطالب عرفانی، ابتدا مباحث مورد نظر نجم‌الدین رازی مطرح وسپس توضیح لازم در باره آن  ادا و پس از آن، تبیین نجم الدین ذکرشده و سر انجام  با آوردن نمونه‌هایی از تمثیلات نجم‌الدین رازی در مرصادالعباد، نقش تمثیل بخوبی نشان داده شده است.  

full text

تفسیر و تاویل قرآن در مرصادالعباد نجم الدین رازی

نجم الدین رازی در مرصاد العباد، ضمن بیان آداب سیرو سلوک اهل طریقت ، بعضی از آیات قرآن کریم را تفسیر کرده ، در این رساله آیات تفسیر شده در مرصادالعباد جمع آوری و با توجه به محتوای آنها در شش فصل ، با موضوعهای زیر تدوین شده است: مبدا آفرینش. داستان آفرینش آدم . پیامبران. معاد. ذکر . معاش. برای مشخص شدن ارزش و اعتبار برداشتهای تفسیری مرصادالعباد ، این برداشتها با تفسیر همان آیات و بعضا آیات مشابه ...

15 صفحه اول

طریق کمال از نظر گاه نجم الدین رازی

وجه بارز اندیشه صوفیان، اعتقاد به تکامل است؛ هرچند زمینه این نظریه در دستگاه های مختلف فلسفی و عرفانی وجود دارد، لیکن نوع تبیین آن فرق می کند. در قلمرو اسلام با پیدایش اخوان الصفا که مشربشان آمیزه¬ای از اندیشه های ارسطویی و نوافلاطونی بود، گامی تازه در فرضیه تکامل برداشته شد. صوفیه که اساس تفکر خود را در خصوص آفرینش بر تعالیم اسلام استوار کرده است، چنین فرضیه هایی را با عقاید اسلامی به گونه ای ...

full text

طریق کمال از نظر گاه نجم الدین رازی

وجه بارز اندیشه صوفیان، اعتقاد به تکامل است؛ هرچند زمینه این نظریه در دستگاه های مختلف فلسفی و عرفانی وجود دارد، لیکن نوع تبیین آن فرق می کند. در قلمرو اسلام با پیدایش اخوان الصفا که مشربشان آمیزه¬ای از اندیشه های ارسطویی و نوافلاطونی بود، گامی تازه در فرضیه تکامل برداشته شد. صوفیه که اساس تفکر خود را در خصوص آفرینش بر تعالیم اسلام استوار کرده است، چنین فرضیه هایی را با عقاید اسلامی به گونه ای ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهشنامه ادب حماسی

جلد ۷، شماره ۱۱، صفحات ۱۰۵-۱۴۰

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023